Artritis is een verzamelnaam voor ontstekingsziekten van de gewrichten die pijn, stijfheid en zwelling veroorzaken. Deze aandoening kan verschillende vormen aannemen en beïnvloedt miljoenen mensen wereldwijd. De twee meest voorkomende types zijn reumatoïde artritis en artrose, elk met hun eigen karakteristieken en behandelingsmogelijkheden.
Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem ten onrechte de gewrichtsbekleding aanvalt. Dit resulteert in chronische ontstekingen die symmetrisch optreden in beide handen, polsen of voeten. Artrose daarentegen is een degeneratieve gewrichtsziekte waarbij het kraakbeen langzaam afbreekt door slijtage, meestal in knieën, heupen en vingers.
Veelvoorkomende symptomen zijn gewrichtspijn, stijfheid (vooral 's ochtends), zwelling en verminderde beweeglijkheid. Oorzaken variëren van genetische aanleg en leeftijd tot obesitas en voorgaande gewrichtsblessures. In België lijdt ongeveer 1 op de 8 volwassenen aan een vorm van artritis, waarbij vrouwen vaker getroffen worden dan mannen. De prevalentie neemt toe met de vergrijzing van de bevolking.
Effectieve pijnbestrijding is cruciaal voor het behouden van levenskwaliteit bij artritis. Er zijn verschillende medicamenteuze opties beschikbaar, elk met specifieke voordelen en toepassingsgebieden.
Non-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's) zoals ibuprofen, diclofenac en naproxen zijn zeer effectief omdat ze zowel pijn verlichten als ontstekingen bestrijden. Deze medicijnen blokkeren enzymen die ontstekingsstoffen produceren. Voor milde artritispijn is paracetamol vaak de eerste keus vanwege het gunstige veiligheidsprofiel, vooral bij ouderen of mensen met maagproblemen.
Topische pijnstillers en gels bieden lokale verlichting zonder systemische bijwerkingen. Deze worden direct op de huid aangebracht boven het pijnlijke gewricht.
Raadpleeg altijd uw apotheker of arts voor persoonlijk advies over dosering en mogelijke interacties met andere medicijnen. Langdurig gebruik van NSAID's vereist medische begeleiding vanwege mogelijke bijwerkingen.
Corticosteroïden zijn krachtige ontstekingsremmende medicijnen die vaak worden voorgeschreven bij acute artritis aanvallen. Deze medicatie werkt snel en effectief om pijn en zwelling te verminderen. In Belgische apotheken zijn verschillende preparaten verkrijgbaar, zowel voor oraal gebruik als lokale toepassing via injecties.
Voor chronische artritis vormen Disease-modifying antirheumatic drugs (DMARDs) en biologische geneesmiddelen de hoeksteen van de behandeling. Deze medicijnen remmen niet alleen de ontstekingsreactie, maar vertragen ook de gewrichtsschade. Biologische preparaten zijn innovatieve medicijnen die specifieke delen van het immuunsysteem aanpakken.
In Belgische apotheken zijn verschillende ontstekingsremmende medicijnen beschikbaar op voorschrift:
Deze medicijnen kunnen bijwerkingen hebben zoals verhoogde infectiegevoeligheid, leveraandoeningen en maagproblemen. Regelmatige controle door de arts en laboratoriumonderzoek zijn essentieel voor veilig gebruik.
Deze supplementen ondersteunen de kraakbeenstructuur en kunnen helpen bij het behoud van gewrichtsfunctie. Glucosamine stimuleert de aanmaak van kraakbeenweefsel, terwijl chondroïtine sulfaat de elasticiteit van gewrichten bevordert. Beide zijn in Belgische apotheken verkrijgbaar als voedingssupplementen.
Omega-3 vetzuren uit visolie hebben bewezen ontstekingsremmende eigenschappen. Curcuma en gember supplementen bevatten natuurlijke ontstekingsremmende stoffen die kunnen helpen bij het verminderen van gewrichtspijn en stijfheid.
Voor mensen met artritis is adequate vitamine D en calcium inname cruciaal voor botgezondheid. Deze voedingsstoffen ondersteunen de botdichtheid en kunnen helpen bij het voorkomen van osteoporose.
In België zijn verschillende hoogwaardige supplementen beschikbaar met kwaliteitslabels:
Naast medicatie bieden externe behandelingen waardevolle ondersteuning bij het beheren van artritis symptomen. Deze hulpmiddelen kunnen pijn verlichten en de mobiliteit verbeteren.
Warmtepakkingen helpen bij stijfheid en spierspanning, vooral 's ochtends. Koudetherapie vermindert zwelling en ontstekingen tijdens acute opvlammingen. Elektrische verwarmingskussens en gel-kompressen bieden flexibele temperatuurcontrole.
Braces en bandages stabiliseren gewrichten en verminderen belasting tijdens dagelijkse activiteiten. Knie-, pols- en enkelbandages zijn verkrijgbaar in verschillende steungraden. Massage oliën met arnica of eucalyptus bevorderen doorbloeding en ontspanning van spieren rond aangetaste gewrichten.
Resistance bands en zachte oefenballen ondersteunen gewrichtsmobiliteit en spierkracht. Ergonomische hulpmiddelen zoals aangepaste pennen, toetsenbordsteunen en zitkussens verminderen gewrichtsbelasting. Deze producten helpen dagelijkse taken comfortabeler uit te voeren en voorkomenwaar verdere gewrichtsschade.
Een gezonde leefstijl speelt een cruciale rol bij het voorkomen van artritis verergering en het behouden van gewrichtsfunctie. Preventieve maatregelen kunnen het ziekteproces significant vertragen.
Overgewicht verhoogt de druk op gewrichten, vooral knieën en heupen. Een gezond gewicht vermindert ontstekingen en gewrichtsbelasting. Anti-inflammatoire voeding met omega-3 vetzuren, groene bladgroenten en bessen ondersteunt gewrichtsgezondheid. Beperk geraffineerde suikers en verzadigde vetten die ontstekingen kunnen verergeren.
Kwaliteitsvolle slaap bevordert herstel en vermindert ontstekingsniveaus. Zorg voor een ondersteunend matras en kussens. Raadpleeg een arts bij aanhoudende gewrichtspijn, zwelling, stijfheid langer dan 30 minuten 's ochtends, of verminderde gewrichtsfunctie. Vroege diagnose en behandeling kunnen gewrichtsschade voorkomen.
