COVID-19 is een infectieziekte veroorzaakt door het SARS-CoV-2 coronavirus, dat voor het eerst werd geïdentificeerd in december 2019 in Wuhan, China. Het virus behoort tot de familie van coronavirussen en veroorzaakt hoofdzakelijk ademhalingsproblemen. De naam COVID-19 staat voor COronaVIrus Disease 2019. Sinds maart 2020 erkent de Wereldgezondheidsorganisatie COVID-19 als een pandemie die wereldwijd miljoenen mensen heeft getroffen, inclusief België.
De meest voorkomende COVID-19 symptomen zijn koorts, droge hoest, vermoeidheid en verlies van smaak of reuk. Andere symptomen kunnen zijn: hoofdpijn, keelpijn, spierpijn en ademhalingsproblemen. Het ziekteverloop varieert sterk per persoon - van asymptomatisch tot ernstige complicaties. Ouderen en mensen met onderliggende aandoeningen lopen een hoger risico op een zwaar verloop. Symptomen verschijnen meestal 2-14 dagen na blootstelling aan het virus.
COVID-19 verspreidt zich voornamelijk via druppeltjes die vrijkomen bij hoesten, niezen of spreken. Het virus kan ook worden overgedragen via aerosolen in slecht geventileerde ruimtes en door aanraking van besmette oppervlakken gevolgd door contact met mond, neus of ogen. Besmettelijke personen kunnen het virus overdragen, zelfs wanneer zij geen symptomen vertonen.
In België zijn verschillende soorten mondmaskers verkrijbaar om bescherming te bieden tegen COVID-19. Chirurgische maskers bieden goede bescherming voor dagelijks gebruik, terwijl FFP2-maskers maximale filtering garanderen in risicovolle situaties. Herbruikbare stoffen maskers zijn milieuvriendelijk en geschikt voor algemeen gebruik. Gezichtsschermen kunnen als extra bescherming dienen, vooral in de zorgverlening. Alle maskers moeten voldoen aan Belgische en Europese kwaliteitsnormen voor optimale bescherming tegen virustransmissie.
Regelmatige handhygiëne is cruciaal in de strijd tegen COVID-19. Handdesinfecterende gels met minimaal 60% alcohol zijn effectief tegen het coronavirus. Antibacteriële zeep en grondig handen wassen gedurende 20 seconden blijft de gouden standaard. Daarnaast zijn oppervlakte-desinfectanten belangrijk voor het reinigen van veelgebruikte voorwerpen. Hygiëneproducten moeten zijn goedgekeurd door Belgische gezondheidsautoriteiten voor gegarandeerde werkzaamheid.
Effectieve bescherming tegen COVID-19 vereist een combinatie van maatregelen:
In België zijn verschillende COVID-19 vaccins goedgekeurd en beschikbaar via het nationale vaccinatieprogramma. Het Pfizer-BioNTech vaccin (Comirnaty) is het meest gebruikte mRNA-vaccin en wordt toegediend in twee doses met een interval van 3-6 weken. Het Moderna vaccin (Spikevax) is eveneens een mRNA-vaccin met vergelijkbare werkzaamheid. Het Johnson & Johnson vaccin (Janssen) is een vectorvaccin dat oorspronkelijk als eendosis-vaccin werd toegediend. Alle goedgekeurde vaccins bieden effectieve bescherming tegen ernstige ziekteverschijnselen, hospitalisatie en overlijden door COVID-19. De keuze van het vaccin wordt bepaald door beschikbaarheid, leeftijd en eventuele medische overwegingen.
Het standaard vaccinatieschema in België bestaat uit een primaire reeks gevolgd door boosterprikken. Voor mRNA-vaccins omvat de primaire reeks twee doses met een interval van 3-6 weken. Een eerste boosterprik wordt aanbevolen 3-6 maanden na de primaire reeks. Voor personen van 65 jaar en ouder, immunogecompromitteerden en zorgpersoneel wordt een tweede boosterprik geadviseerd. Het vaccinatieschema wordt regelmatig aangepast op basis van wetenschappelijk bewijs en epidemiologische situatie. Uw apotheker kan u informeren over het actuele schema en uw individuele vaccinatiestatus.
COVID-19 vaccins zijn uitgebreid getest en veilig bevonden. Veelvoorkomende bijwerkingen zijn mild en tijdelijk, zoals pijn op de injectieplaats, vermoeidheid, hoofdpijn of lichte koorts. Deze reacties tonen aan dat het immuunsysteem reageert en bescherming opbouwt. Ernstige bijwerkingen zijn zeer zeldzaam. Het voordeel van vaccinatie weegt ruimschoots op tegen de risico's. Bij aanhoudende of ernstige klachten na vaccinatie wordt geadviseerd contact op te nemen met uw huisarts of apotheker.
Belgische apotheken bieden verschillende types COVID-19 sneltesten aan voor thuisgebruik. Deze antigeentesten detecteren virale eiwitten en geven binnen 15-30 minuten een resultaat. De meest verkrijgbare testen zijn:
Uw apotheker kan u adviseren over het meest geschikte testtype en de juiste uitvoering. Sneltesten zijn vooral nuttig bij symptomen of na een risicocontact voor snelle oriëntatie.
PCR-testen zijn de gouden standaard voor COVID-19 diagnostiek en detecteren genetisch materiaal van het virus. Deze testen zijn gevoeliger dan sneltesten en kunnen infecties eerder opsporen. PCR-testen worden aanbevolen bij symptomen, na risicocontact, voor reizen naar bepaalde landen, of wanneer een sneltest positief is getest. Testafname gebeurt via testcentra, huisarts of gespecialiseerde laboratoria.
Een positief testresultaat betekent waarschijnlijk een actieve COVID-19 infectie en vereist isolatie volgens geldende richtlijnen. Een negatief resultaat sluit infectie niet volledig uit, vooral vroeg in de infectie. Bij twijfel over testresultaten of aanhoudende symptomen ondanks negatieve test, consulteer uw huisarts. Uw apotheker kan u helpen bij de juiste interpretatie van thuistesten.
In België zijn verschillende medicijnen goedgekeurd voor de behandeling van COVID-19. Antivirale medicijnen zoals Paxlovid kunnen worden voorgeschreven door uw arts voor patiënten met een verhoogd risico op ernstige ziekte. Deze medicijnen werken het beste wanneer ze binnen de eerste dagen na het optreden van symptomen worden ingenomen. Daarnaast zijn er specifieke monoklonale antilichamen beschikbaar voor bepaalde patiëntengroepen.
Voor de verlichting van COVID-19 symptomen kunt u gebruik maken van verschillende vrij verkrijgbare medicijnen. Paracetamol helpt bij koorts en pijn, terwijl hoestdrankjes en keelsprays kunnen helpen bij hoest en keelpijn. Belangrijke ondersteunende maatregelen zijn:
Neem onmiddellijk contact op met uw huisarts of bel 1733 wanneer u ernstige symptomen ontwikkelt zoals aanhoudende hoge koorts, kortademigheid, pijn op de borst, verwardheid of blauwe lippen of vingertopppen. Kwetsbare groepen zoals ouderen, zwangere vrouwen en mensen met onderliggende aandoeningen moeten extra waakzaam zijn en bij twijfel altijd medisch advies inwinnen.
Onze apotheek heeft verschillende maatregelen getroffen om uw veiligheid te waarborgen tijdens het ophalen van medicijnen. We hanteren strikte hygiëneprotocollen, waaronder regelmatige desinfectie van oppervlakken en contactloze betalingsmogelijkheden. Bij het bezoeken van de apotheek wordt gevraagd om afstand te houden en een mondmasker te dragen indien dit nog verplicht is of aanbevolen wordt door de overheid.
Voor uw gemak en veiligheid bieden wij online consultaties aan via telefoon of videogesprek. Onze ervaren apothekers kunnen u advies geven over medicijngebruik en symptoombehandeling zonder dat u de deur uit hoeft. Daarnaast verzorgen wij thuisbezorging van medicijnen, vooral voor COVID-19 patiënten die in isolatie zijn of tot een risicogroep behoren. De bezorging gebeurt contactloos en binnen de vastgestelde tijdslimieten.
Speciaal voor COVID-19 patiënten hebben wij aanvullende diensten ontwikkeld. Dit omvat prioritaire behandeling van recepten, uitgebreide medicijnbegeleiding en follow-up gesprekken om het herstelproces te monitoren. We bieden ook informatiepakketten met essentiële producten voor thuisisolatie en kunnen u adviseren over de juiste medicijnen en supplementen ter ondersteuning van uw herstel.
